Odpowiedź
Nie należy utożsamiać pojęć gminnej drogi wewnętrznej oraz drogi gminnej publicznej, ponieważ ta pierwsza pomimo, że pozostaje własnością gminy, to nie przynależy do żadnej kategorii dróg publicznych. Niemniej jednak z punktu widzenia formalnoprawnych wymogów budowy ogrodzenia usytuowanego od strony dróg, również bezpośrednie sąsiedztwo drogi wewnętrznej należącej do gminy i charakteryzującej się powszechną dostępnością dla ogółu wiązać się będzie z koniecznością zgłoszenia budowy ogrodzenia organowi administracji architektoniczno - budowlanej.
Drogi gminne
Jeśli chodzi o systematykę dróg, którą statuuje ustawa o drogach publicznych należy zauważyć, że w świetle art. 7 ust. 1 ustawa o drogach publicznych "do dróg gminnych zalicza się drogi o znaczeniu lokalnym niezaliczone do innych kategorii, stanowiące uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym potrzebom, z wyłączeniem dróg wewnętrznych", a w ust. 2 "zaliczenie do kategorii dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu."
Z kolei drogi niezaliczone do żadnej kategorii dróg publicznych, w szczególności:
- drogi w osiedlach mieszkaniowych, dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych,
- dojazdowe do obiektów użytkowanych przez przedsiębiorców,
- place przed dworcami kolejowymi, autobusowymi i portami
- oraz pętle autobusowe,
są drogami wewnętrznymi (art. 8 ustawa o drogach publicznych ). Należy zauważyć, że wyliczenie zawarte w art. 8 ust. 1 ustawa o drogach publicznych jest przykładowe. Zatem o tym, czy dana droga jest wewnętrzną czy publiczną, decyduje przede wszystkim zaliczenie danej drogi do jednej z kategorii dróg publicznych. Kategoria innych miejsc publicznych, o której stanowi art. 30 ust. 1 pkt 3 Prawa budowlanego w kontekście realizacji ogrodzeń od strony dróg nie była jednoznaczna w orzecznictwie sądowo - administracyjnym. Występował bowiem pogląd, iż przez pojęcie "innych miejsc publicznych", o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 3 Prawa budowlanego , co do zasady, nie należy rozumieć dróg, niebędących drogami publicznymi w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (por. np.: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 marca 2006 r., II OSK 675/05, ONSAiWSA 2006, nr 4, poz. 122). Pojęcie "innych miejsc publicznych" musi natomiast uwzględniać ich powszechną dostępność i brak ograniczeń w tym zakresie (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 6 listopada 2008 r., II SA/Łd 538/08).
Pojęcie ulicy
Warto jednak nawiązać do jeszcze jednego stanowiska. W uzasadnieniu uchwały 7 sędziów z dnia 11 kwietnia 2005 r., II OPS 2/05, ONSAiWSA 2005, nr 5, poz. 88, Naczelny Sąd Administracyjny stanął na stanowisku, że z definicji ulicy zamieszczonej w słowniczku ustawy o drogach publicznych, a zwłaszcza z jej drugiej części wynika, że ulice, o jakich mowa, powinny mieć cechę ogólnej dostępności, powszechności (w myśl definicji W. Kopalińskiego "publiczny" to tyle co powszechny, jawny, dostępny, przeznaczony dla ogółu, dla wszystkich - Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Warszawa 2000, s. 415; "publiczny" to dotyczący ogółu ludzi, służący ogółowi, dostępny dla wszystkich, ogólny, powszechny - Słownik języka polskiego, t. II, Warszawa 1979, s. 1074). Jeśli zatem ulica ma tę cechę ogólnej dostępności, to jest ulicą w myśl ustawy o drogach publicznych. Z analizy tej trzeba wyprowadzić zatem wniosek, że za ulicę, w rozumieniu ustawy o drogach publicznych można uznać tylko taką drogę wewnętrzną, która ma cechę ogólnej dostępności.
Mając na uwadze powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 8 grudnia 2008 r., II OSK 1467/07 uznał, iż "art. 30 ust. 1 pkt 3 Prawa budowlanego wymaga zgłoszenia zamiaru budowy nie tylko ogrodzeń powyżej 2,20 m oraz budowy ogrodzeń od strony dróg publicznych, w rozumieniu ustawy o drogach publicznych, ale również budowy ogrodzeń od strony dróg wewnętrznych będących ulicami lub placami o powszechnej dostępności, jak również od strony torów kolejowych oraz innych miejsc publicznych niebędących drogami."
Jeśli zatem nie każda ulica jest drogą publiczną, wyprowadzić trzeba wniosek, że ustawodawca w art. 30 ust. 1 pkt 3 Prawa budowlanego obok dróg publicznych (w tym ulic będących drogami publicznymi) objął dyspozycją tego przepisu tylko niektóre rodzaje dróg wewnętrznych niebędących drogami publicznymi, tj. ulice i place. W innym przypadku, wymienienie ich w omawianym przepisie obok dróg, rozumianych jako drogi publiczne, pozbawione byłoby racjonalnego uzasadnienia. Sąd stwierdził ponadto, że zgodzić się trzeba z tezą, "iż wyrażenie "inne miejsca publiczne" ma charakter komplementarny w stosunku do wymienionych w pierwszej części przepisu dróg, ulic, placów i torów kolejowych. Pamiętając, że przepis ten ma charakter wyjątku, a także, że mowa w nim o innych niż drogi, ulice, place i tory kolejowe miejscach publicznych, trzeba dojść do przekonania, że jeśli ustawodawca w pierwszej części przepisu wyraźnie i wyczerpująco określił rodzaje dróg uznanych za miejsca publiczne (drogi, ulice, place), to poszukując znaczenia drugiego członu przepisu, tj. innych "miejsc publicznych", nie ma podstaw do tego, aby w pojęciu tym pomieszczać inne rodzaje dróg wewnętrznych, niż te które wyczerpująco już zostały w przepisie wymienione. Nie ma zatem zasadniczo podstaw, aby uznać, że inne rodzaje dróg niż te, które wymieniono wprost w treści przepisu, mogły być uznane za miejsca publiczne."
Można zatem podsumować, że przepis art. 30 ust. 1 pkt 3 Prawa budowlanego wymaga zgłoszenia zamiaru budowy ogrodzeń powyżej 2,20 m oraz budowy ogrodzeń od strony dróg publicznych, w rozumieniu ustawy o drogach publicznych, a nadto od strony dróg wewnętrznych będących ulicami lub placami o powszechnej dostępności, jak również od strony torów kolejowych oraz innych miejsc publicznych niebędących drogami. Określenie i zaliczenie tych miejsc do miejsc publicznych formułowane być winno indywidualnie na gruncie konkretnej sprawy. Pogląd taki wydaje się najbardziej słuszny, a zatem jeżeli gminna droga wewnętrzna jest powszechnie dostępna, budowa ogrodzenia od strony takiej drogi wymaga zgłoszenia właściwemu organowi.