Jeden z pracowników jednostki budżetowej kończy studia doktoranckie, na które nie był przez pracodawcę skierowany (podjął je bez zgody pracodawcy).

Czy w związku z tym pracodawca ma możliwość udzielenia pracownikowi urlopu na przygotowanie i obronę pracy doktorskiej?

Czy w tym przypadku należy stosować przepisy k.p. czy ustawy o stopniach naukowych i tytule w zakresie sztuki?

Odpowiedź

Zdaniem Autorki, w sytuacji przedstawionej w pytaniu, pracodawca może udzielić pracownikowi kończącemu studia doktoranckie urlopu na przygotowanie obrony rozprawy doktorskiej. W tym przypadku należy stosować przepisy ustawy z 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. Nr 65, poz. 595 z późn. zm.) – dalej u.s.n.

Uzasadnienie

Przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych rozumie się zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą. Oznacza to, że z mocy prawa urlop szkoleniowy przysługuje tylko w tych przypadkach, gdy podnoszenie kwalifikacji zawodowych odbywa się za zgodą lub z inicjatywy pracodawcy. Zasady przysługiwania świadczeń pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe regulują art. 1031–1036 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p.

Natomiast w przypadku pracowników, którzy kończą studia doktoranckie zasady dotyczące udzielania płatnego urlopu szkoleniowego określa art. 23 u.s.n. Na mocy niniejszego przepisu pracodawca jest zobowiązany do udzielenia, na wniosek pracownika niebędącego nauczycielem akademickim lub pracownikiem naukowym, urlopu na przygotowanie obrony rozprawy doktorskiej. Urlop przysługuje w wymiarze 28 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia ustalanego jak za urlop wypoczynkowy.

Moim zdaniem, w sytuacji przedstawionej w pytaniu, pracodawca pozostaje zobowiązany do udzielenia pracownikom – doktorantom płatnego urlopu szkoleniowego niezależnie od tego, czy pracodawca wyraził zgodę na studia doktoranckie. Przepis art. 23 u.s.n. jest przepisem lex specialis w stosunku do przepisów kodeksu pracy (art. 1031–1036 k.p.). Przepisy dotyczące urlopu szkoleniowego pracowników kończących studia doktoranckie nie zostały uregulowane w kodeksie pracy. Tak więc w zakresie należy stosować przepisy ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki.

Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, iż część praktyków jest zdania, iż pracodawca nie musi ponosić kosztów dokształcania pracownika, jeżeli pracownik odbywa studia doktoranckie bez inicjatywy albo zgody pracodawcy.