Na podstawie jakich umów należy zatrudnić nauczycieli, czy ma to być umowa zlecenia czy umowa o dzieło? Na jaki okres powinno się zawrzeć takie umowy (semestr, rok, miesiąc)?

Odpowiedź

 

Nauczycieli należy zatrudnić na podstawie umów zlecenia.

Uzasadnienie

Umowa o dzieło i umowa zlecenia są ujmowani cywilnoprawnymi. Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia - art. 627 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dalej k.c. Oznacza to, że w przypadku umowy o dzieło mamy do czynienia z tzw. umową rezultatu, czyli umową której przedmiotem jest wykonanie określonego, skończonego dzieła (przy czym dzieło może mieć charakter materialny albo niematerialny).


W przypadku umowy zlecenia, przedmiotem tej umowy jest wykonanie określonej czynności – usługi na rzecz dającego zlecenie. Zgodnie bowiem z art. 734 § 1 k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie, natomiast ogólnie zasadą jest, że przepisy o zleceniu stosuje się odpowiednio do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami (art. 750 k.c.). Umowa ta jest więc tzw. umową starannego działania, gdzie nacisk położony jest nie na rezultat, ale wykonywanie określonych czynności zgodnie z umową.

Nauka, przekazywanie wiedzy jest określonym procesem, na który składa się wykonywanie szeregu powtarzalnych i takich samych zadań jak prowadzenie lekcji, sprawdzanie prac uczniowskich, ale także nadzór i opieka nad uczniami w czasie zajęć i pomiędzy nimi, gdy przebywają w szkole. Trudno więc uznać, że praca nauczyciela w pełnym zakresie (a więc obejmująca obowiązki zarówno dydaktyczne i wychowawcze) mogłaby być przedmiotem umowy o dzieło. Nawet gdyby przyjąć, że treścią umowy jest przeprowadzenie szeregu zajęć, to okoliczność wykonywania umowy o współpracy mającej za przedmiot powtarzalne i takie same usługi, świadczone systematycznie, za stałym wynagrodzeniem, nie pozwala jednocześnie uznać, że są wykonywane odrębne (indywidualne) umowy o dzieło (por. wyrok SN z dnia 6 kwietnia 2011 r., II UK 315/10, OSNP 2012/9-10/127).

Ponieważ cykl nauki w szkołach feryjnych ma charakter roczny (rok szkolny) nauczycieli w takim przypadku powinno się zatrudniać raczej na rok (rozumiany jako rok szkolny od września do końca sierpnia następnego roku). Zasada ta nie ma jednak charakteru obligatoryjnego i nie wynika bezpośrednio z przepisów prawa. Może ona być uznana jedynie za najbardziej efektywną z punktu widzenia procesu dydaktycznego.