Czy rozstrzygnięcie sprawy podatkowej przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze oznacza bezwzględną konieczność zapłaty podatku? Czy ewentualna skarga do sądu administracyjnego wstrzyma wykonalność decyzji organu gminy w sprawie podatku od nieruchomości?

Samorządowe Kolegia Odwoławcze są organami wyższego stopnia w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości jednostek samorządu terytorialnego.

Rozpoznają odwołania od decyzji, zażalenia na postanowienia (np. o odmowie wydania żądanego zaświadczenia - art. 217 k.p.a. i 306c o.p.), ponaglenia na niezałatwienie przez jednostki samorządu terytorialnego w terminie spraw podatkowych (art. 141 par. 1 o.p.) oraz na bezczynność organów administracji (art. 37 k.p.a.), żądania wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji (art. 1 u.s.k.o). Jako organy wyższego stopnia posiadają także kompetencje do rozpatrywania sporów o właściwość (art. 22 par. 1 pkt 1 k.p.a. i art. 19 par. 1 pkt 6 o.p.). Od decyzji Kolegium, jako organu odwoławczego oraz niektórych postanowień przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Czytaj też: Samorządowe kolegia odwoławcze - ostatni bastion niezależności w administracji publicznej? >>>

Czytaj w LEX: Sądowoadministracyjna kontrola orzeczeń samorządowego kolegium odwoławczego wydawanych w postępowaniu aktualizacyjnym >>>

 

 

Skarga złożona, ale organ może ją uwzględnić

Podstawowym zadaniem Kolegium jako organu odwoławczego jest ponowne rozstrzygnięcie danej sprawy, i to jako całości. Decyzje, jakie może wydać w wyniku przeprowadzonego postępowania odwoławczego, zostały przez ustawodawcę wymienione w zamkniętych katalogach, zawartych w art. 138 k.p.a. i art. 233 o.p. O możliwości wniesienia skargi na decyzję Kolegium, organ powinien pouczyć stronę. Termin na wniesienie skargi wynosi trzydzieści dni, od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie, za pośrednictwem organu odwoławczego. Sądem właściwym do jej rozpoznania jest wojewódzki sąd administracyjny, na którego obszarze właściwości ma siedzibę dane Kolegium. Kolegium ma obowiązek przekazania sądowi skargi razem z kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie 30 dni od dnia jej wniesienia, i to pod rygorem grzywny. Ponadto, w terminie 30 dni od dnia jej otrzymania, organ ma możliwość uwzględnienia skargi w całości. Z powyższego wynika, że choć decyzja SKO kończy postępowanie podatkowe, to podatnik może żądać sądowej kontroli zakończonego decyzją postępowania podatkowego.

Czytaj w LEX: Wynagrodzenie pozaetatowych członków samorządowego kolegium odwoławczego - LINIA ORZECZNICZA >>

Przeczytaj także: WSA: Odwołanie czy ponaglenie. Nie liczy się tytuł, tylko treść

Niezbędna treść skargi

Po wpłynięciu skargi do sądu, w pierwszej kolejności przedmiotem jego badania jest spełnienie przez skargę warunków formalnych (art. 57 par. 1 w zw. z art. 46 p.p.s.a.) i zachowanie terminu do jej wniesienia (art. 53 p.p.s.a.). Jeżeli skarga zawiera braki formalne, sąd wezwie stronę o jego uzupełnienie lub poprawienie w terminie siedmiu dni pod rygorem pozostawienia pisma bez rozpoznania. Następnie sąd bada, czy skarga została wniesiona przez osobę uprawnioną, legitymowaną do jej wniesienia, czyli mającą przymiot strony (art. 50 par. 1 i 2 p.p.s.a.). Skargę może wnieść przede wszystkim strona postępowania administracyjnego, ale też podmiot, którego interesu prawnego dotyczyło postępowanie administracyjnego w którym nie brał on udziału. Dopiero po stwierdzeniu, że wnosząca skargę osoba ma przymiot strony, sąd bada przedmiot skargi, czyli istotę sprawy. Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać:

  • wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności;
  • oznaczenie organu, którego działania, bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania skarga dotyczy;
  • określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego.

Pobierz wzór dokumentu w LEX: Wniosek do Samorządowego Kolegium Odwoławczego o stwierdzenie nieważności decyzji w sprawach z zakresu pomocy społecznej >

W interesie skarżącego jest złożenie skargi, która:

  • w zakresie oznaczenia sądu - wskazuje rodzaj sądu (WSA lub NSA), wydział, do którego pismo jest kierowane, oraz siedzibę sądu;
  • w zakresie oznaczenia stron - wskazuje dokładne dane adresowe, numery PESEL, REGON, KRS lub NIP;
  • w zakresie tytułu pisma - precyzyjnie oznacza, że stanowi skargę, choć błąd w tym zakresie nie pociągnie ujemnych dla niego następstw;
  • w zakresie podpisu - jest podpisana własnoręcznie, chyba, że wyklucza to np. kalectwo. Wówczas jest podpisana przez osobę upoważnioną przez skarżącego.;
  • w zakresie dołączenia załączników - wskazuje rodzaj i liczbę odpisów składanego pisma oraz innych załączników składanych w oryginale lub w odpisach. Do skargi należy dołączyć odpis pełnomocnictwa, choćby zostało ono już przedłożone w postępowaniu administracyjnym.

Wniesienie skargi do sądu nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego aktu lub czynności. Wstrzymanie wykonania może nastąpić albo na etapie postępowania przed organem albo przed sądem, choć w tym drugim przypadku wyłącznie na wniosek. Skarżący musi wówczas wykazać, iż:

  • zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub
  • spowodowania trudnych do odwrócenia skutków (art. 61 par. 3 p.p.s.a.).

 


Wyrok sądu i co dalej

Sąd administracyjny orzeka prawie wyłącznie kasacyjnie. Jeżeli uwzględnia skargę to:

  • uchyla zaskarżoną decyzję w całości lub w części,
  • stwierdza nieważność decyzji w całości lub w części,
  • stwierdza wydanie decyzji z naruszeniem prawa.

Sąd może uchylić nie tylko zaskarżoną decyzję, ale również poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji, bądź inną wydaną w granicach rozpoznawanej sprawy. Trzeba przy tym podkreślić, że ocena prawna sądu i wskazania co do dalszego postępowania są wiążące dla organów administracyjnych.

Wyrok można zaskarżyć do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargą kasacyjną. W przeciwnym wypadku, orzeczenie stanie się prawomocne. Skarga kasacyjna jest sformalizowanym środkiem zaskarżenia, choćby z tego powodu, że przedmiotem oceny jest wyłącznie postępowanie przed sądem I instancji. Sąd kasacyjny nie zajmuje się postępowaniem przed organami administracyjnymi. Skarga może być oparta wyłącznie na podstawie:

  • naruszeniu przez sąd prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;
  • naruszeniu przez sąd przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Skargę można wnieść wyłącznie z pomocą profesjonalnego pełnomocnika (adwokata lub radcy prawnego). Sąd kasacyjny może oddalić skargę albo ją uwzględnić, uchylając zaskarżone orzeczenie w całości lub w części i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.