Jeden z Wykonawców składających ofertę w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego ogłoszonym przez Gminę X prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego (z wynagrodzeniem ryczałtowym), którego przedmiotem były roboty budowlane nie załączył kosztorysu ofertowego.
Czy w powyżej przedstawionym stanie faktycznym Gmina X winna wezwać Wykonawcę do uzupełniania przedmiotowego dokumentu w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych?
Zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych zwana dalej ustawą Pzp (Dz. U. z 2013 r. poz. 903 z późn. zm.) Zamawiający wzywa Wykonawców, którzy w określonym terminie nie złożyli wymaganych przez zamawiającego oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1, lub którzy nie złożyli pełnomocnictw, albo którzy złożyli wymagane przez zamawiającego oświadczenia i dokumenty, o których mowa w art. 25 ust. 1 , zawierające błędy lub którzy złożyli wadliwe pełnomocnictwa, do ich złożenia w wyznaczonym terminie, chyba że mimo ich złożenia oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne byłoby unieważnienie postępowania.
Złożone na wezwanie Zamawiającego oświadczenia i dokumenty powinny potwierdzać spełnianie przez Wykonawcę warunków udziału w postępowaniu oraz spełnianie przez oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez zamawiającego, nie później niż w dniu, w którym upłynął termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo termin składania ofert.
Tryb wskazany powyższym przepisem odnosi się do uzupełniania dokumentów i oświadczeń – w sytuacji złożenia przez Wykonawcę dokumentów i oświadczeń, które zawierają błędy oraz są wadliwe, jak i w przypadku, gdy Wykonawca w ogóle nie złożył w określonym terminie dokumentów lub oświadczeń.
Celem ww. przepisu dotyczącego uzupełniania dokumentów jest stworzenie możliwości otrzymania oferty lub wniosku poprawnych pod względem oświadczeń i dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu.
Uzupełnianie dokumentów w świetle ww. przepisu dotyczy dokumentów i oświadczeń składanych na potwierdzenie warunków udziału w postępowaniu, dokumentów potwierdzających, że oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniają wymagania zamawiającego, oraz pełnomocnictw. W katalogu dokumentów znajdują się obok dokumentów, które dotyczą właściwości podmiotu – potwierdzających, że dany Wykonawca spełnia postawione przez Zamawiającego warunki udziału w postępowaniu również dokumenty, które odnoszą się do przedmiotu oferty – dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez Wykonawcę, które potwierdzają spełnianie wymagań zamawiającego w odniesieniu do przedmiotu zamówienia .
Wskazać należy, że Zamawiający nie może wezwać do złożenia dokumentów, które nie zostały wymienione w Rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane ( Dz. U z 2013 r., Nr 0 poz. 231), jak i dokumentów których nie wymagał pierwotnie w ogłoszeniu o zamówieniu i specyfikacji istotnych warunków zamówienia (wyrok ZA/UZP z 20 lutego 2006 r., UZP/ZO/0-424/06, Lex Polonica nr 1852209). @page_break@
W związku z czym art. 26 ustawy Pzp nie daje Zamawiającemu możliwości wezwania do uzupełnienia m.in.:
-oświadczenia dotyczącego podwykonawstwa (KIO 510/1);
- dokumentu potwierdzającego wniesienie wadium – wniesienie wadium jest to warunek odrębny od warunku w przedmiocie złożenia oświadczeń i dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu, który to warunek niepodległa uzupełnieniu po upływie terminu składania ofert (KIO 673/13);
- dokumentu zawierającego nieprawdziwie informacje – (KIO/UZP 1903/10);
-dokumentu gwarancji – dokument w postaci gwarancji obarczony wadą nie podlega uzupełnieniu po terminie składania ofert na podstawie art. 26 ust. 3 Pzp z racji tego, iż gwarancja nie jest dokumentem, o którym mowa w art. 25 ust. 1 Pzp (KIO 2756/12);
-harmonogramu rzeczowo – finansowego – przedmiotowy dokument wskazuje zakres przedmiotu świadczenia, wskazując na oświadczenie wykonawcy co do istoty realizacji zamówienia (KIO 242/13);
-koncepcja wykonania usługi – w tym dokumencie Zamawiający żąda wskazania przez
Wykonawcę opisu sposobu realizacji usługi w związku z czym jest to dokument, który stanowi treść oferty. Oferta zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy Pzp nie podlega zmianie (KIO/UZP 1171/08);
Odnosząc się do postawionego na wstępie pytania wskazać należy, iż Zamawiający (Gmina X) nie może wezwać Wykonawcy do uzupełnienia kosztorysu ofertowego działając na podstawie art. 26 ust. 3 Pzp.
Kosztorys ofertowy nie jest dokumentem, który potwierdza, że oferowane roboty budowlane odpowiadają wymaganiom zamawiającego, kosztorys określa cenę i zakres świadczenia (KIO/UZP 321/08). Przyjmuje się, że kosztorys ofertowy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w którym zamawiający przewiduje wynagrodzenie ryczałtowe ma charakter jedynie informacyjny i pomocniczy.
Powyższe potwierdzają wyroki Krajowej Izby Odwoławczej, w których KIO wskazuje m.in.:
- „Zasadą jest, iż przy wynagrodzeniu ryczałtowym kosztorysy załączane do oferty mają charakter informacyjny, a braki w nich nie są podstawą do jej odrzucenia….” (KIO 1673/11);
-„….brak jednego z kosztorysów ofertowych nie wpływa na ocenę, czy treść oferty Odwołującego jest zgodna z treścią SIWZ. Na treść oferty nie wpływa bowiem sama okoliczność, czy do oferty załączono określony dokument wskazany w SIWZ, lecz należy każdorazowo badać, jaki wpływ ma ten brakujący dokument na treść oferty rozumianą jaką zakres przyszłego świadczenia wykonawcy. W sytuacji, gdy cena oferty jest ceną ryczałtową, kosztorys, który należy załączyć do oferty, co do zasady nie jest treścią oferty – bowiem nie wynika z niego zakres świadczenia wykonawcy…” (KIO/UZP 139/10);
-„….w sytuacji gdy cena jest ceną ryczałtową, wady dokumentów, na podstawie których dokonano jej wyliczenia, nie maja znaczenia dla poprawności oferty, a kosztorys ma jedynie znaczenie pomocnicze” (KIO/UZP 345/09);
-„….w związku z ryczałtowym charakterem wynagrodzenia za wykonanie przedmiotu zamówienia, zamawiający nie ma podstaw do odrzucenia oferty z powodu występujących w jej kosztorysie ofertowym rozbieżności w stosunku do kosztorysu nakładczego w zakresie rodzaju wycenionych materiałów i ich ilości” (KIO/UZP/ZO/0-290/06);
-„…domaganie się przez zamawiającego kosztorysu może mieć uzasadnienie tylko jako materiał informacyjno-pomocniczy. Przy cenie ryczałtowej kosztorys nie może być podstawą do oceny ofert” (KIO/UZP/ZO/0-430/06).