Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.
W jaki sposób burmistrz może odnieść się do skargi osoby, która twierdzi, że na działce sąsiedniej (niezamieszkałej, na której nie ma żadnych budynków) są szczury i węże? Przedmiotowa działka jest zarośnięta chaszczami - trudno określić gatunki porastających krzewów i samosiejek.
W regulaminie utrzymania czystości i porządku w gminach zawarty jest zapis, że deratyzację przeprowadza się na wiosnę i we wrześniu lub październiku w razie potrzeby.
Przeprowadzona wizja w terenie nie potwierdziła, że występują tam jakieś gryzonie. Jak powinno wyglądać dalsze postępowanie?
Czy można nakazać osobie wycięcie krzewów lub przeprowadzić deratyzację na wszelki wypadek? Jak można stwierdzić, że na działce występują gryzonie, skoro jest zarośnięta i niezamieszkała?
Czy można nakazać deratyzację na podstawie zeznań jednej osoby skarżącej?
Odpowiedź:
Skoro po wizji w terenie nie stwierdzono zwiększonej obecności szczurów i węży na terenie nieruchomości (i nie była to jedynie obserwacja z "daleka", np. z drogi), zaś skarżący nie dostarczył żadnych dowodów potwierdzających ich obecność, poza samym zawiadomieniem, a także takich informacji nie zgłaszali inni mieszkańcy, to nie ma potrzeby organizowania deratyzacji. O wyniku rozpoznania skargi burmistrz powinien zawiadomić zgłaszającego skargę.
Obecność szczurów czy węży może stwierdzić specjalista zajmujący się ich zwalczaniem. Nie sądzę, aby fakt zakrzaczenia działki powodował dla takiego specjalisty szczególną trudność.
Natomiast czym innym jest kwestia nieuporządkowanej działki. Jej właściciel powinien zostać ukarany za bałagan na niej panujący w trybie art. 10 ust. 2a ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1399) - dalej u.u.c.p.g.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 u.u.c.p.g., właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku na swojej nieruchomości oraz należyty stan sanitarno-higieniczny nieruchomości. Z art. 4 u.u.c.p.g. wynika, że rada gminy uchwala na terenie gminy regulamin utrzymania czystości i porządku, który jest aktem prawa miejscowego. Regulamin ten określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, m.in. wymagania odnoszące się do obowiązku utrzymywania porządku i odpowiedniego stanu higieniczno-sanitarnego na terenie prywatnych posesji.
Burmistrz nie może wydać decyzji nakazującej usunięcie drzew lub krzewów. Takie orzeczenie mógłby wydać jedynie sąd powszechny w trybie art. 64 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121).
Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 238 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 267, z późn. zm.) - dalej k.p.a., zawiadomienie o sposobie załatwienia skargi powinno zawierać: oznaczenie organu, od którego pochodzi, wskazanie, w jaki sposób skarga została załatwiona, oraz podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego osoby upoważnionej do załatwienia skargi lub jeżeli zawiadomienie sporządzone zostało w formie dokumentu elektronicznego, powinno być opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Zawiadomienie o odmownym załatwieniu skargi powinno zawierać ponadto uzasadnienie faktyczne i prawne oraz pouczenie o treści art. 239 k.p.a.
Zgodnie zaś z art. 239 § 1 k.p.a., w przypadku gdy skarga w wyniku jej rozpatrzenia została uznana za bezzasadną i jej bezzasadność wykazano w odpowiedzi na skargę, a skarżący ponowił skargę bez wskazania nowych okoliczności - organ właściwy do jej rozpatrzenia może podtrzymać swoje poprzednie stanowisko z odpowiednią adnotacją w aktach sprawy - bez zawiadamiania skarżącego.
Z regulaminu utrzymania czystości i porządku wynika obowiązek właścicieli nieruchomości utrzymania na jej terenie czystości, porządku oraz należytego stanu sanitarno-higienicznego. Obecność gryzoni na terenie nieruchomości przeczy wykonaniu temu obowiązkowi. Burmistrz powinien więc wszcząć postępowanie i przeprowadzić kontrolę stanu sanitarnego nieruchomości. Jeśli obecność szczurów zostanie potwierdzona, mimo przeprowadzonej deratyzacji w terminie wskazanym przez gminę (o ile taka była prowadzona), a właściciel nieruchomości oświadczy, że nie może wyeliminować obecności gryzoni mimo podejmowanych starań, burmistrz powinien przeprowadzić tę deratyzację, obciążając kosztami właściciela nieruchomości.
Gdyby jednak właściciel nieruchomości odmówił przeprowadzenia deratyzacji, wtedy burmistrz powinien zawiadomić policję o wykroczeniu polegającym na naruszeniu regulaminu w zw. z treścią art. 10 ust. 2a u.u.c.p.g. Za to wykroczenie przewidziana jest kara grzywny orzekana w postępowaniu toczącym się według ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 395).
Jeśli jednak w wyniku rozpatrzenia skargi mieszkańca nie stwierdzono obecności szczurów, to przeprowadzanie deratyzacji "na wszelki wypadek" jest nieuzasadnione.
Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.