Uchwała organu jednostki samorządu terytorialnego, tak jak każdy akt prawotwórczy powinna być napisana poprawnym językiem polskim, jasnym stylem, przejrzyście i odpowiadać zasadom techniki prawodawczej, które aktualnie są uregulowane w przepisach rozporządzenia w sprawie Zasad techniki prawodawczej. Nieprzestrzeganie zasad techniczno-legislacyjnych powoduje trudności w interpretacji zapisów aktu, a w następstwie niebezpieczeństwo naruszenia przepisów tego aktu lub aktów odpowiednio wyższego szczebla w hierarchii źródeł prawa. Samorządowi legislatorzy powinni ponadto pamiętać, by w treści uchwały nie powtarzać przepisów ustaw, ratyfikowanych umów międzynarodowych i rozporządzeń. Skutkiem naruszenia tego zakazu będzie nieważność albo takiego zapisu, albo nawet całej uchwały. Oczywistym też jest, że uchwała nie może zmieniać treści przepisów ustaw i rozporządzeń albo nawet nieznacznie modyfikować.

SZKOLENIE ONLINE: Etapy tworzenia aktów prawa miejscowego przez JST - krok po kroku >>>

Czytaj też: Systematyka aktów prawa miejscowego. Budowa aktu prawa miejscowego a działania nadzorcze >>>

W jaki sposób powinna być zredagowana uchwała?

Każda uchwała samorządowa powinna zostać zredagowana w następujący sposób:

• w pierwszej kolejności należy uregulować przepisy ogólne - wspólne dla całego aktu. Ustawodawca wymaga, by zawrzeć w nich określenie zakresu spraw regulowanych aktem i podmiotów, których on dotyczy, lub spraw i podmiotów wyłączonych spod jego regulacji oraz objaśnienia użytych w akcie określeń i skrótów (§ 21);
• następnie przepisy szczególne, które regulują konkretne postanowienia, czyli nakazy, zakazy, przepisy przejściowe i końcowe oraz przepisy wskazujące organy odpowiedzialne za wykonanie aktu, postanowienia o wejściu aktu prawnego w życie i ewentualnie o warunkach i dacie utraty mocy obowiązującej aktu lub innych przepisów, jak też klauzule o sposobie ogłoszenia aktu prawnego. Przepisy szczególne zamieszcza się w następującej kolejności najpierw przepisy prawa materialnego, następnie ustrojowe, proceduralne, a na końcu przepisy o karach pieniężnych i przepisy karne (§ 24).

Jednostki redakcyjne aktu mogą być grupowane w jednostki wyższego stopnia tj. kolejno:

• rozdziały,
• działy,
• tytułu,
• księgi
• części.

Biorąc jednak pod uwagę zakres regulacji samorządowych, rozwiązanie to stosowane jest rzadko i ogranicza się do regulaminów, statutów albo innych obszernych regulacji np. planów miejscowych. Jednostki wyższego stopnia można stosować, gdy co najmniej w stosunku do jednej z nich zastosowano uprzednio jednostki niższego stopnia.

Podstawową jednostką kompozycji tekstu powinien być akapit. Każdy wątek (myśl) powinien zostać rozwinięty w osobnym akapicie.

Przeczytaj także: Gdzie skrót, a gdzie nawias – jak prawidłowo powołać podstawę prawną uchwały gminy>>

Czytaj też: Teksty jednolite aktów normatywnych w prawie samorządu terytorialnego >>>

Czytaj też: Akty prawa miejscowego – cechy charakterystyczne i zasady tworzenia >>>

Należy zacząć od jednostki podstawowej

Podstawową jednostką redakcyjną uchwały jest paragraf (§). Każdą samodzielną myśl należy ujmować w odrębny paragraf. Powinien być on w miarę możliwości jednostką jednozdaniową. Należy pamiętać, by po „§” kolejną cyfrę (cyfry) zapisywać liczbą arabską z kropką. Np. - "§ 1.", "§ 2.". Każdy nową jednostkę (paragraf) należy rozpoczynać od nowego akapitu. Ponadto, należy zachować ciągłość numeracji paragrafów w obrębie całej uchwały, w szczególności, gdy poszczególne jednostki zostają ujęte w jednostki wyższego rzędu np. działy i rozdziały. Błędem będzie rozpoczynanie numeracji jednostek od początku. W razie wewnętrznego odwołania do poszczególnej jednostki albo jednostek, należy posługiwać się oznaczeniem "§" (bez względu na liczbę i przypadek) oraz właściwą cyfrą arabską, ale bez kropki. Przykładowa formuła - "....o którym mowa w § 2 i § 3".

Jeżeli samodzielną myśl wyraża zespół zdań, należy dokonać podziału paragrafu na ustępy (forma skrótowa - ust.). Podział paragrafu na ustępy należy wprowadzić także wtedy, gdy występują powiązania treściowe między zdaniami wyrażającymi samodzielne myśli, ale treść żadnego z nich nie jest na tyle istotna, aby wydzielić ją jako odrębny paragraf. Ustęp poprzedza się akapitem, oznacza się cyfrą arabską z kropką bez nawiasów, przy zachowaniu ciągłości numeracji w obrębie tego samego paragrafu, a przy powoływaniu – skrótem „ust.” Przykładowa formuła "...o którym mowa w § 1 ust. 1".

Zobacz też: Skuteczne stanowienie prawa miejscowego w praktyce >>

Punkty w obrębie uchwały powołuje się w celu poprawienia przejrzystości aktu prawnego oraz ułatwienia posługiwania się nim. Punkty oznacza się cyframi arabskimi z nawiasem z prawej strony, z zachowaniem ciągłości numeracji w obrębie paragrafu (ustępu). Prawidłowe posłużenie się punktami - co najmniej dwoma - tworzy tzw. "wyliczenie". Wyliczenie może mieć charakter przykładowy (przez zastosowanie formuły "w szczególności"), albo zamknięty. Z treści wyliczenia powinno wynikać bez szczególnych zabiegów interpretacyjnych, czy dane wyliczenie ma charakter łączny (dla spełnienia warunku o którym mowa w jednostce muszą wystąpić jednocześnie wszystkie okoliczności wymienione w wyliczeniu), rozłączny (dla spełnienia warunku wystarczy, gdy wystąpi co najmniej jedna z okoliczności wymieniona w wyliczeniu), alternatywny (spełnienie warunku następuje poprzez wystąpienie jednej z okoliczności wymienionej w poszczególnych pozycjach wyliczenia). Wynik taki uzyskuje się przez odpowiednie użycie słów "i", "oraz", "albo", "lub". Każdy punkt należy zakończyć średnikiem, a ostatni z nich kropką. W obrębie aktu dopuszczalne jest posługiwanie się skrótem "pkt" bez względu na liczbę i przypadek. Nie należy posługiwać się przecinkiem. Np. "...tak jak w § 1 ust. 1 pkt 1").

Nowość

Nowość

Prawo administracyjne w służbie jednostki i wspólnoty

Zofia Duniewska, Maria Karcz-Kaczmarek, Przemysław Wilczyński

Sprawdź  

Kiedy litera, a kiedy tiret?

W celu uzyskania większej szczegółowości dopuszczalne jest posługiwanie w obrębie punktów tzw. literami. Litery oznacza się małymi literami alfabetu łacińskiego z nawiasem z prawej strony, z zachowaniem ciągłości alfabetycznej w obrębie punktu, a przy powoływaniu – skrótem „lit.”, bez względu na liczbę i przypadek. Nie należy posługiwać się literami właściwymi wyłącznie dla języka polskiego tj. ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ż, ź. Jednostkę stanowiącą literę należy zakończyć przecinkiem, a ostatnią część oznaczoną literą odpowiednio średnikiem albo kropką. Złożoność aktu może wymusić stosowanie oznaczeń dwuliterowych, a następnie wieloliterowych np. "ab, ac, ac, ba, bb, aaa, aab, aac". W obrębie aktu odwołanie do danej litery następuje przez użycie skrótu "lit." bez względu na liczbę i przypadek oraz wskazanie właściwej litery alfabetu bez nawiasu. Nie należy posługiwać się przecinkiem. Np. " tak jak w § 1 ust. 1 pkt 1 lit. a".

W obrębie liter dopuszczalne jest wprowadzenie kolejnego wyliczenia tzw. tiretu "-". Każdy kolejny tiret należy zakończyć przecinkiem lub średnikiem – gdy jest to ostatnie tiret ostatniej litery w ramach punktu albo kropką – gdy jest to ostatni tiret ostatniej litery ostatniego punktu w ramach ustępu lub paragrafu. Przy powoływaniu tiretu w obrębie aktu należy posługiwać się wyrazem "tiret" oraz jego kolejnym numerem porządkowym. Nie należy posługiwać się przecinkiem. Np. "...tak jak w § 1 ust. 1 pkt 1 lit. a tiret 2".

Uchwała może zawierać załączniki

W załącznikach zamieszcza się w szczególności wykazy, wykresy, wzory, tabele i opisy o charakterze specjalistycznym. Katalog załączników nie ma charakteru zamkniętego. W praktyce w formie załącznika do uchwały regulowane są regulaminy, statuty i inne obszerne akty. Odesłania do załączników zamieszcza się w przepisach uchwały, co oznacza, że przynajmniej jeden przepis musi zawierać takie odesłanie. Np. "... zgodnie z załącznikiem do niniejszej uchwały". Załącznik musi zawierać wskazanie uchwały której jest częścią. Np. "Załącznik do uchwały Rady Gminy z dnia......w sprawie......". Jeżeli załączników do uchwały jest więcej niż jeden, należy wprowadzić ich numerację. Np. "... zgodnie z załącznikiem nr 5 do niniejszej uchwały".