Terminy w postępowaniu administracyjnym można podzielić na ustawowe (określone w przepisach prawa) i urzędowe (wyznaczone przez organ administracji publicznej). Mają charakter prekluzyjny, tzn. ich uchybienie oznacza bezskuteczność czynności dokonanej po ich upływie.

Inaczej niż terminy ustawowe, terminy urzędowe mogą być przez organ modyfikowane tj. skracane lub przedłużane. Z kolei, celem ustalania terminu instrukcyjnego jest dyscyplinowanie stron, w celu realizacji  zasady szybkości postępowania. Termin instrukcyjny nie wiąże stron i uczestników postępowania, ale jego realizacja znacznie ułatwia pracę organom prowadzącym postępowanie. Wśród terminów ustawowych można wyróżnić terminy materialne, powodujące wygaśnięcie prawa bądź obowiązku o charakterze materialnym. Terminy materialne, inaczej niż terminy prekluzyjne nie podlegają przywróceniu.

Czytaj także: Decyzję samorządowego kolegium odwoławczego można zaskarżyć>>

LINIA ORZECZNICZA: Możliwość zaskarżenia odmowy przywrócenia terminu w sprawach dot. aktualizacji opłaty za użytkowanie wieczyste >

Najważniejsze terminy w postępowaniu administracyjnym

• Siedmiodniowy termin na wniesienie prośby o przywrócenie terminu (art. 58 par. 1 i 2 k.p.a.)

Prośba o przywrócenie terminu do dokonania czynności może być skutecznie wniesiona w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi. Uchybienie temu terminowi zamyka drogę do przywrócenia terminu. Jako termin materialny termin ten nie podlega przywróceniu. Datą, od której należy liczyć termin do wniesienia prośby o przywrócenie terminu, jest dzień ustania przyczyny uchybienia terminu. Jeśli strona nie wiedziała o uchybieniu terminu, to termin do złożenia prośby o jego przywrócenie liczy się od dnia uzyskania przez nią wiadomości o tym, a rolą strony wnoszącej o przywrócenie terminu jest wówczas wskazanie daty, w jakiej dowiedziała się o okoliczności uchybienia terminu.

• Czternastodniowy termin od dnia doręczenia decyzji stronie na wniesienie odwołania (art. 129 par. 2 k.p.a.), a gdy decyzja została ogłoszona ustnie - od dnia jej ogłoszenia stronie.

PROCEDURA: Wniesienie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy >

Złożenie odwołania po terminie jest bezskuteczne. Zgłoszenie żądania uzupełnienia decyzji przesuwa początek liczenia terminu wniesienia odwołania, skargi czy też powództwa do sądu powszechnego na dzień doręczenia stronie odpowiedzi (decyzji uzupełniającej albo postanowienia o odmowie uzupełnienia) – art. 111 par. 2 k.p.a. Termin do wniesienia odwołania jest terminem przywracalnym (art. 58 k.p.a.), zatem w przypadku uchybienia terminowi strona może bronić się przed skutkami uchybienia terminowi, składając prośbę o przywrócenie terminu. Wniesienie odwołania przed rozpoczęciem biegu terminu do dokonania tej czynności jest przedwczesne i nie może wywoływać skutków prawnych.

• Siedmiodniowy termin od dnia doręczenia postanowienia stronie, a gdy postanowienie zostało ogłoszone ustnie - od dnia jego ogłoszenia stronie, do wniesienia zażalenia (art. 141 par. 2 k.p.a.).

KOMENTARZ PRAKTYCZNY: Zażalenie w ogólnym postępowaniu administracyjnym – terminy i tryb wnoszenia zażaleń, samokontrola, zażalenie na bezczynność, „zażalenie niesamoistne” >

Termin do wniesienia zażalenia ma charakter zawity. Termin do wniesienia zażalenia nie może zostać przez organ wydłużony ani skrócony. Złożenie zażalenia po terminie jest bezskuteczne. W przypadku uchybienia terminowi do wniesienia zażalenia osoba legitymowana może zwrócić się do organu z prośbą o przywrócenie terminu. Organ może przywrócić termin jedynie na wniosek, nie może tego uczynić z urzędu.

• Co najmniej siedmiodniowy termin do usunięcia braków formalnych podania (art. 64 par. 2 k.p.a.).

Termin siedmiodniowy do uzupełnienia braków formalnych podania jest terminem ustawowym, a zatem nie może być przez organ administracji ani skrócony, ani przedłużony. Ustawodawca umożliwia wyznaczenia dłuższego terminu na uzupełnienie braków formalnych, tak by strona miała czas do zebrania właściwych dowodów. Termin wyznaczony przez organ będzie podlegał wydłużeniu lub skróceniu. Ponadto, wyznaczony termin na uzupełnienie braków formalnych, jako termin procesowy podlega przywróceniu.

LINIA ORZECZNICZA: Uzupełnienie braków formalnych podania wniesionego do organu administracji z uchybieniem terminu >

• Czternastodniowy termin na wyrażenie zgody na mediację (art. 96b par. 3 i 96c k.p.a.).

O możliwości przeprowadzenia mediacji organ administracji publicznej może zawiadomić strony z urzędu lub na wniosek strony (w którym to wniosku strona ma jednocześnie obowiązek zaproponowania konkretnego mediatora). Mediacja nie może być przeprowadzona w przypadku niewyrażenia zgody przez któregoś z uczestników mediacji na jej prowadzenie. Zgoda przez potencjalnego uczestnika mediacji na jej prowadzenie musi zostać wyrażona wprost, a nie np. przez milczenie. Termin czternastodniowy należy liczyć od momentu otrzymania zawiadomienia od organu. Natomiast termin na wybranie mediatora powinien być liczony od momentu doręczenia zawiadomienia ostatniemu potencjalnemu uczestnikowi mediacji.

• Czternastodniowy termin na wyrażenie zgody na przeprowadzenie postępowania, wyjaśniającego w zakresie niezbędnym do rozstrzygnięcia sprawy (art. 136 par. 3 k.p.a.).

Zgodnie z zasadą dwuinstancyjności postępowania administracyjnego postępowanie odwoławcze polega na ponownym rozpoznaniu i rozstrzygnięciu sprawy administracyjnej. Organ odwoławczy może przeprowadzić postępowanie wyjaśniające w zakresie niezbędnym do rozstrzygnięcia sprawy, gdy jedna ze stron zawarła w odwołaniu wniosek o jego przeprowadzenie, a pozostałe strony wyraziły na to zgodę w terminie czternastu dni od dnia doręczenia im zawiadomienia o wniesieniu odwołania.

• Termin trzech lat od daty zawieszenia postępowania (art. 98 k.p.a) do złożenia wniosku o jego podjęcie. Jeżeli w tym okresie żadna ze stron nie zwróci się o podjęcie postępowania, żądanie wszczęcia postępowania uważa się za wycofane.
• Termin jednego miesiąca od dnia, w którym strona dowiedziała się o okoliczności stanowiącej podstawę do wznowienia postępowania (148 k.p.a.) do złożenia podania o jego wznowienie;

• Nie krótszy niż siedem dni, i nie dłuższy niż 14 dni termin do wniesienia należności tytułem opłat i kosztów postępowania, które zgodnie z przepisami powinny być uiszczone z góry (art. 261 k.p.a.).

Czytaj: Koszty postępowania administracyjnego >

Zasadą jest, że dopiero kończąc sprawę, organ dokonuje analizy nie tylko w zakresie rozstrzygnięcia o jej meritum, lecz także postanawia o rozliczeniu kosztów postępowania. W sytuacji, gdy strona ma wywodzący się z przepisów prawa obowiązek uiszczenia kosztów postępowania, celem przypomnienia jej o nim organ prowadzący postępowanie (właściwy do jego przeprowadzenia) wyznacza stronie termin do wniesienia określonych należności.

• Termin 10 lat i 30 lat od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji (art. 156 par. 2 i 158 par. 3) do stwierdzenia nieważności decyzji.

Kodeks postępowania administracyjnego. Ordynacja podatkowa. Samorządowe kolegia odwoławcze. Postępowanie egzekucyjne w administracji. Prawo o ustroju ebook

Sprawdź  

Administracyjna kara pieniężna

• Termin 5 lat od dnia naruszenia prawa albo wystąpienia skutków naruszenia prawa do przedawnienie uprawnienia organu do nałożenia administracyjnej kary pieniężnej (art. 189g ).

Administracyjna kara pieniężna jest nakładana na podmiot dopuszczający się deliktu bez związku z jego zawinieniem, a odpowiedzialność za delikt ma charakter obiektywny (zasada bezprawności). Kara nie jest więc konsekwencją dopuszczenia się czynu zabronionego, lecz skutkiem zaistnienia stanu niezgodnego z prawem. Początkiem biegu terminu przedawnienia jest naruszenie prawa lub wystąpienie skutków naruszenia prawa. Termin przedawnienia nałożenia administracyjnej kary pieniężnej za naruszenie prawa polegające na zaniechaniu biegnie od czasu zakończenia zachowania, a zatem od ostatniego dnia, w którym należało dokonać zaniechanego działania. W przypadku naruszeń o charakterze trwałym, ciągłym lub powtarzającym się, czyli naruszeń rozciągniętych w czasie, termin przedawnienia nałożenia administracyjnej kary pieniężnej biegnie od czasu ostatniego zachowania wchodzącego w skład tego rodzaju naruszenia prawa.

We wszystkich powyższych przypadkach obliczanie terminu następuje na zasadach określonych w art. 57 par. 1 k.p.a.