Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.

Firma wystąpiła z wnioskiem do starosty o wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów o kodzie 17 05 08 – tłuczeń torowy (kruszywo) inny niż wymieniony w 17 05 07. Wnioskodawca wskazuje, że tłuczeń torowy jest odpadem innym niż niebezpieczny, gdyż pochodzi z rozbiórki nieczynnego od wielu lat torowiska. Organ ma wątpliwości co do właściwości ww. odpadu (czy nie powinien być oznaczony kodem 17 05 07*)?

Czy organ (starosta) może wezwać wnioskodawcę do przedstawienia wyników badań, które poświadczą o prawidłowym nadaniu przez wnioskodawcę kodu temu odpadowi?

W jaki sposób wnioskodawca powinien udowodnić, że zbierany przez niego odpad ma właściwości inne niż niebezpieczne?

Odpowiedź:

Przede wszystkim należy zauważyć, iż w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206) w zależności od właściwości, odpady w postaci tłucznia torowego (kruszywo) występują zarówno pod kodem 17 05 08 w przypadku odpadów innych niż niebezpieczne, jak i pod kodem 17 05 07* obejmującym tego rodzaju odpady zawierające substancje niebezpieczne.

Z treści pytania wywieść można, iż wnioskodawca nie jest wytwórcą odpadów, a zamierza je wyłącznie zbierać. To zatem, jak można sądzić, nie wnioskodawca będzie podmiotem dokonującym klasyfikacji odpadów.

Jeżeli wnioskodawca zamierza prowadzić działalność polegającą na zbieraniu odpadów klasyfikowanych pod kodem 17 05 08, to w mojej ocenie organ administracji publicznej powinien ograniczyć swoje działanie do rozpatrzenia wniosku w zakresie złożonym przez wnioskodawcę. Trudno bowiem przyjąć, by organ administracji publicznej miał kompetencje do ingerowania w zakres działalności, jaki zamierza prowadzić podmiot gospodarczy.

Jak stanowi art. 42 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21, z późn. zm.) – dalej u.o., wniosek o wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów powinien zawierać wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do zbierania.

Jednocześnie ustawodawca w art. 42 ust. 3 u.o. przyznał organom możliwość wezwania wnioskodawcy do podania podstawowego składu chemicznego i właściwości odpadów.

Zgodnie z brzmieniem przywołanego przepisu, właściwy organ może wezwać wnioskodawcę do podania podstawowego składu chemicznego i właściwości odpadów w przypadku, gdy określenie rodzajów odpadów jest niewystarczające do ustalenia zagrożeń, jakie te odpady mogą powodować dla życia lub zdrowia ludzi oraz dla środowiska.

Należy w tym miejscu podkreślić, że właściwy organ nie może żądać jakichkolwiek dokumentów, których konieczność przedstawienia lub złożenia nie wynika wprost z przepisu prawa, o czym jednoznacznie stanowi art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672, z późn. zm.).

Mając na względzie powyższe, w mojej ocenie żądanie od wnioskodawcy ubiegającego się o wydanie zezwolenia w zakresie zbierania odpadów wyników badań odpadów przewidzianych do zbierania stanowiłoby naruszenie przywołanego przepisu. Warto natomiast zauważyć, iż zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 u.o., w zezwoleniu na zbieranie odpadów określa się rodzaje odpadów przewidywanych do zbierania. Jeżeli posiadacz odpadów, który uzyskał zezwolenie na zbieranie odpadów, narusza przepisy u.o. w zakresie działalności objętej zezwoleniem lub działa niezgodnie z wydanym zezwoleniem, a zatem np. zbiera odpady inne niż określone w zezwoleniu, właściwy organ zgodnie z art. 47 ust. 1 u.o. wzywa go do niezwłocznego zaniechania naruszeń, wyznaczając termin usunięcia nieprawidłowości. W przypadku gdy posiadacz odpadów, mimo wezwania, nadal narusza przepisy ustawy lub działa niezgodnie z wydanym zezwoleniem, właściwy organ cofa to zezwolenie, w drodze decyzji, bez odszkodowania, co powoduje zakończenie działalności objętej tym zezwoleniem.

Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.