W roku 2006 Trybunał Konstytucyjny orzekł o niekonstytucyjności przepisów Ordynacji wyborczej do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw , które ograniczały czynne i bierne prawa wyborcze obywateli polskich w wyborach do organów gminy tylko do tych osób, które były wpisane do stałego rejestru wyborców prowadzonego w gminie najpóźniej na 12 miesięcy przed dniem wyborów (art. 6 ust. 1 Ordynacji wyborczej do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw ). Trybunał uznał za sprzeczny z Konstytucją również przepis, który ograniczał czynne prawo wyborcze do rady gminy obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami polskimi tylko do osób, które również były wpisane do stałego rejestru wyborców prowadzonego w gminie najpóźniej na 12 miesięcy przed dniem wyborów (art. 6a ust. 1 Ordynacji wyborczej do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw ). Teraz ustawodawca wykonuje wyrok TK i poprawia te przepisy.

Ustawa z dnia 19 lutego 2010 r. o zmianie ustawy – Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (nr druku: 2211) została uchwalona przez Sejm, przyjęta bez poprawek przez Senat i oczekuje na decyzję Prezydenta.

Nowelizacja uchyla art. 6 Ordynacji wyborczej do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw wyborczej oraz na skutek tego przywraca pierwotne brzmienie art. 5 ust. 1. W konsekwencji prawo wybierania (czynne prawo wyborcze) do danej rady przysługuje każdemu obywatelowi polskiemu, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat oraz stale zamieszkuje na obszarze działania tej rady. W odniesieniu do obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami polskimi, prawo wybierania do rady gminy mają osoby, które najpóźniej w dniu głosowania kończą 18 lat oraz stale zamieszkują na obszarze działania tej rady.

W uzasadnieniu projektu ustawy znajduje się wyjaśnienie, dlaczego zrezygnowano z wpisu do stałego rejestru wyborców jako przesłanki możliwości uczestniczenia w wyborach. Wpis jest bowiem tylko konsekwencją posiadania praw wyborczych, nie może on zaś być kolejnym (trzecim) warunkiem ich posiadania. Przepisy Ordynacji wyborczej dotyczą tylko materialnych przesłanek posiadania czynnego i biernego prawa wyborczego. W zakresie przesłanek czynnego prawa wyborczego jest to w zasadzie powtórzenie norm konstytucyjnych i nie może być ono poszerzone o inne warunki.

Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.


Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 lutego 2006 r. sygn. K 9/05 (Dz. U. z 2006 r. Nr 34, poz. 242)


Przydatne materiały:

Ustawa z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz. U. 2003 r. Nr 159, poz. 1547 ze zm.)